Een nieuw jaar wacht op ons.

We sluiten een jaar af en staan kort voor het begin van een nieuw jaar 2023.

Als ik de gedetineerden in een groepsgesprek vraag naar hun verwachtingen van het nieuwe jaar, dan variëren hun antwoorden van:  ‘meer vrijheid, meer vrijheid voor overal, meer geluk en liefde voor elkaar, minder onrecht, minder wrok, respect voor elkaar, geloof, hoop en liefde, goed verdienen op een legale manier.’ Sommigen antwoorden:’ niks’, ik verwacht niks.

‘Echt helemaal niks,’antwoordde ik. ‘Ja, echt niks,’ zei meneer x. Ik deed nog een poging: ‘Wat zou je graag willen, waar verlang je naar?  Hij antwoordde: ‘Niks! ‘

Er waren meerdere personen die dit antwoord gaven.  Ik dacht, ofwel deze mensen leven zeer mindful. Ze leven in het hier en nu en wachten geduldig af op wat hen toekomt. Of ze bevinden zich werkelijk in een soort niemandsland, waar zelfs de kracht van de verbeelding verdwenen is als sneeuw voor de zon. En is nu  juist de kracht van  verbeelding niet  de jus van het leven? Zoals ooit schrijfster Hella S. Haasse eens beweerde.

Het valt op dat de meest cliché, gebruikelijke antwoorden zoals afvallen, stoppen met roken helemaal niet aan de orde komen. Ik vraag me af: Zouden dan toch de diensten van de afgelopen adventsweken, waarin we het gehad hebben over waarden waarin je gelooft,  invloed hebben gehad  op hun gedachtegoed?

We wensen elkaar met het nieuwe jaar geluk toe. We gunnen elkaar het goede. Wat is geluk? Het is zo betrekkelijk. Volgens de filosoof Nietzsche zijn de gelukkigen nieuwsgierig. De gelukkigen staan ook open voor pijn. Als je alleen positieve gevoelens wil hebben zul je geen geluk ervaren. Nietzsche roept de mensen op om zelfs aan de rand van de afgronden nog te dansen! Met andere woorden roept hij op tot wees een stuurman van je eigen bestaan. Het antwoord ‘ niks ‘ nodigt in ieder geval uit tot nieuwsgierigheid. Tegelijkertijd is ons leven ook afhankelijk van welke keuzes we maken. Maar maak keuzes vanuit je hoop en niet vanuit je angsten. En dan is er ook nog zoiets als de onwrikbaarheid van het lot.

John Lennon zingt ook niet voor niks zijn song :’ Life is what happens to you while you ‘re busy  making other plans.’  Dit wordt mooi weerspiegeld in de Noorse serie ‘Julestorm’, die nu op dit moment op Netflix te zien is. Een aanrader  voor al mijn collega’s.  Op de vooravond van Kerstmis stranden duizenden reizigers op het vliegveld in Oslo, omdat er een zware sneeuwstorm woedt.

Je ziet hoe verschillende mensen trachten hun weg te vinden in de chaos en proberen  oplossingen te bedenken voor hun problemen. Ook de pastor van het vliegveld zoekt de stilteruimte op in de luchthaven en vraagt aan God:

“God als u de tijd heeft en over me waakt, zou ik echt wat feedback kunnen gebruiken…. Ik heb een richting nodig……want al die mensen hier hebben ook een richting nodig en soms een nieuwe weg. Omdat het leven soms moeilijk te begrijpen is. Ik kan niet meer dan een paar troostende woorden, helpende woorden zeggen en ik voel me nietig en leeg….

Ik heb een teken nodig……Op dat moment gaat de telefoon en wordt ze gevraagd of ze een dementerende oude man wil begeleiden op weg naar……”

Zo ook wij samen op weg naar 2023. Nieuwsgierig naar wat het jaar ons brengt. Mogen we tekens ontvangen die ons de weg wijzen en vooral ook genieten van de alledaagse dingen die zo bijzonder zijn. Kunstenares Maïra Kalman schildert alledaagse dingen om juist het speciale hiermee te onderstrepen.

Zoals haar werk the box of chocolates met Laduree chocolaatjes mij doet denken aan de woorden van Forrest Gump in de gelijknamige film:

“My mama always said: Life is like a box of chocolates, you never know what you’re gonna get.”

R.k Justitiepastor Désirée