Good Will Hunting: It’s Not Your Fault
Mannen, zonen, kinderen, met geweld opgegroeid. “Mijn vader sloeg me flink. Hij dronk, kon niet met mijn moeder overweg, en sloeg mij met regelmaat.” “Maar ik was ook niet makkelijk, ik kon best vervelend zijn.”
De keren dat ik dat hoor zijn legio. In de jeugdgevangenis waar ik werk, hoor ik dat vaak. Nu ook, terwijl ik voor de boekenkast sta om hem van leesvoer te voorzien, praten we erover. Alsof het een soort raar natuurverschijnsel is: vaders die losgaan op hun zonen, en moeders die daar ook niet altijd een frisse rol in hebben. “Mijn vader die kon slaan joh; deed ie regelmatig, als hij een slecht humeur had, of ik niet deed wat hij wilde.”
Een paar weken later kijken we samen in het stiltecentrum de film: Good Will Hunting. Over een bijster intelligente jongen die via de reclassering bij een professor in de wiskunde terecht komt. Een vriend van de professor, een oude studiegenoot uit een achterwijk, en inmiddels docent psychologie, gaat na de mislukking van andere therapeuten, het gevecht en gesprek met de jongen aan. Ze delen dezelfde achtergrond, en winnen uiteindelijk elkaars vertrouwen.
En dan komt de beroemde scene dat deze psycholoog, gespeeld door Robin Williams, na heel wat sessies, de jongen in een sequentie van 10 keer vertelt dat het niet zijn schuld is: het geweld van zijn stiefvader tegen hem. Het heeft zijn kinderziel murw geslagen en zijn zelfwaarde afgebroken. De jongen, Matt Damon, probeert zijn emoties de baas te blijven, maar barst uiteindelijk dan toch in tranen uit.
Linksachter mij, in het stiltecentrum zit de jongen; ik kijk niet achterom. We kijken de film uit. Na de film vertelt hij dat hij zijn tranen moest bedwingen tijdens bovengenoemde scene. Het kwam binnen: It’s not your fault. Het is niet jouw schuld!
Het is nooit jouw schuld. Er is geen enkele reden om kinderen, zonen, te slaan. Het besef dat het niet zijn schuld was, begint eindelijk een beetje door te dringen en het verdriet dat daaronder huist.
Een paar weken later een andere jongen: ook zijn vader ging los op hem. De jongen heeft zichzelf altijd wijsgemaakt dat er wel reden toe was dat zijn vader hem sloeg. Zijn jeugd is er een van onrust, geweld, uithuisplaatsing en criminaliteit. Ik beloof hem binnenkort een goede film hierover te bekijken.
Geweld in de thuissituatie. Weggedrongen, overheen gestapt. Vorige week hoorde ik dat verhaal ook nog met een volwassen gevangene, want ik werk de andere helft van de week in een volwassenengevangenis. Hij vertelde over zijn jeugd, hoe dat allemaal wel prima was. Niks raars aan. Als zijn vader in de buurt kwam dan deed hij wel automatisch zijn arm omhoog, om zichzelf af te schermen. Hij deed het even voor. Ik vroeg: “Waarvoor deed je dat dan?”. “Nou,” zei hij, “gewoon om me te beschermen tegen zijn klappen”. Bleek zijn vader nogal losse handjes te hebben. Het geweld loerde altijd. Nu pas drong het tot hem door, hoe onveilig zijn thuissituatie was geweest, en wat dat voor een effect op zijn verdere leven heeft gehad.
Onveiligheid en geweld dat doordendert. Een virus waar bij jongens en mannen meer aandacht voor mag zijn. Verdwaalde kinderen, zonen van God, hunkerend naar rust, veiligheid en acceptatie.
R.-K Justitiepastor Robbert
Ps: bovengenoemde personen hebben toestemming gegeven voor plaatsing verhaal.