Wie niet geïnspireerd is, kan niet leiden

Een quote van iemand, di mij uitdaagt om geïnspireerd in het leven te staan en mijn werk te doen. Leiden, of leiderschap, wordt vaak geassocieerd met het leiding geven aan grootse projecten en verantwoordelijke functies. Maar leiden, leiderschap begint met de regie nemen over je eigen leven. Over je eigen gedachten, gevoelens en je eigen keuzes. Groot, maar vooral ook heel klein.

Tijdens detentie hebben gedetineerden over heel veel zaken geen regie. De rechtbank bepaalt de straf, de gevangenis bepaalt het dagelijkse ritme. Het dagprogramma bepaalt wanneer je gaat werken, sporten, koken, recreëren en bezoek ontvangen. Als je uitgaat van ‘het glas is half leeg’ zou je kunnen zeggen dat gedetineerden weinig regie hebben. En inderdaad is dit een probleem. Vooral gedetineerden die een langere straf hebben, kunnen zo gewend raken aan het opgelegde rooster waardoor ze een afwachtende en passieve houding ontwikkelen. Als ze dan vrij komen wordt er van hen verwacht dat ze initiatief nemen en assertief zijn. Dit zijn ze niet gewend en kan een groot probleem zijn bij hun re-integratie.

Maar, als we uitgaan van ‘het glas is half vol’ zijn er opeens veel meer mogelijkheden. Om klein te beginnen met gedetineerde F: “Ik kies ervoor om positief te blijven; ik leer ervan en maak er het beste van”. Ook tijdens de gespreksgroep stelde ik aan de gedetineerden deze vraag: hoe laat jij je inspireren en hoe neem jij regie over jouw leven? We moesten wel even kauwen op deze vraag. De valkuil was om in (negatieve) voorbeelden van wanneer het niet lukt te vallen.

Maar met elkaar deelden we ervaringen én inspireerden we elkaar. Zo stuurt gedetineerde M iedere maand aan al zijn familieleden (en dat zijn er best veel) een kaartje. Hij heeft nog nooit zoveel contact gehad met zijn familie. Na zijn verhaal hebben meerdere gedetineerden een kaartje gestuurd aan een familielid. Gedetineerde X is tijdens detentie aan het lezen geslagen. Geïnspireerd door de leesclub* las/leest hij voor het eerst in zijn leven boeken van filosofen. En tijdens de Alpha cursus genoten we van hapjes van een andere cultuur en gaan we binnenkort samen koken op een afdeling. En gedetineerde L leerde dat hij, ondanks zijn handicap, een belangrijke taak in de kerkdienst kan vervullen door de lezing te doen.

Geïnspireerd zijn, regie nemen over je eigen leven gaat niet over de grote kaders. Daar hebben we mee te dealen. Onze wieg stond waar zij stond. Ons leven verloopt niet ideaal en dingen gebeuren. Geïnspireerd zijn gaat over hoe we in onze omstandigheden ons verhouden tot onszelf en de ander. In verbinding en geïnspireerd.

Justitiedominee Irinda