Zoete kou

Het kwik stijgt deze week tot waarden boven de lichaamstemperatuur. In het zorgcentrum hier in het dorp houden ze de bewoners binnen en worden films vertoond over de Noordpool en de Elfstedentocht. In de pauze is er een ijsje. Het lijf koelhouden door middel van suggestie,

dat lijkt me de psychologie achter deze zoete kou. In de kerkdiensten binnen de gevangenis wordt dit mechanisme ook bij lagere temperaturen ingezet. Want ook zonder hitte kan je je billen branden en moet je op de blaren zitten. Zo mag de geestelijk verzorger als enige dienstonderdeel alcohol invoeren die als wijn dient in de avondmaalsviering. Het is een speciale soort met een laag alcoholpercentage en de matse wordt er slechts in gedoopt, maar je proeft op je tong even de smaak van het koninkrijk van God, ofwel een liefdevolle toekomst waarin ook jij meetelt. In de viering worden teksten gelezen dat ‘De Heer de gevangenen bevrijdt’ en dat ‘al je zonden worden vergeven’, een besef waarvoor menig ingeslotene wel drie Elfstedentochten achterelkaar wil voltooien.

Na afloop van de kerkdienst delen we bloemen uit die verwijzen naar nieuwe knoppen in het leven. Deze mogen worden meegenomen naar de cel waar de geuren je even over de muur tillen, een behaaglijk gevoel in een omgeving gedomineerd door tralies en beton. We delen na de viering en ook bij groepsgesprekken koeken uit die voor de meeste kerkgangers boven het budget reiken. Zo vieren alle zintuigen mee en krijg je even de smaak te pakken van nieuw leven en het rijk van God.  

Is het daarmee gezegd? Zeker niet. In de Bijbel spreken we niet van ‘suggestie’ maar van ‘visioen’. Dit is geen vergezicht, ‘het koninkrijk is nabij u’ zegt Jezus. In het Jodendom zijn woord en daad één en hetzelfde woord en Jezus belichaamt deze daad bij het woord. Kerk zijn in de gevangenis is leven in het spoor van Jezus, zijn visioen betekent verantwoordelijkheid nemen en je houden aan de leefregels die de Bijbel ons geeft. God geeft aan mensen de kracht om dit zelf waar te maken. Dit geldt niet alleen de ingeslotene, ook van mij als justitiepredikant wordt maximale inzet gevraagd. Ik put hiertoe veel inspiratie uit werkers in soortgelijke beroepen. Zoals de verpleegkundige die in de avond van de warmste dag ook zelf puft en zweet, maar die toch even liefdevol het laken over de bewoner legt en het visioen belichaamt dat ‘de Heer je wachter is, de schaduw aan je rechterhand, dat overdag de zon je niet kan steken, bij nacht de maan je niet zal schaden, de Heer waakt over je leven’ (Psalm 121).

Justitiedominee Theunis